Twee tentoonstellingen in de Almine Rech galerie in Brussel en Venetië deze zomer
Deze zomer stelt Almine Rech twee hedendaagse kunstenaars tentoon met suggestieve en significante kenmerken in haar Brusselse locatie en in Palazzo Cavanis in Venetië. Brian Calvin met zijn verwarde gezichten en Andrea Marie Breitling met haar lichtgevende golven die een afdruk achterlaten op het netvlies en de verbeelding aanspreken.
Kunst neemt je altijd mee op een soort reis, maar tot eind juli kunt je er in de waarste zin van het woord van genieten - de schilders die door de gallerie zijn geselecteerd voor twee uitzonderlijke tentoonstellingen vatten alles figuurlijk op en in het geval van Brian Calvin worden zelfs opzichtige figuren opnieuw geïnterpreteerd.
"STILL", EEN ONTOEGANKELIJKE TOESTAND
We staan niet vaak meer stil. Brian Calvin, een 54-jarige Californische schilder, observeert en beschrijft de ingebeelde rusteloosheid van de TikTok-generatie. De serie fictieve portretten - maar zijn ze dat niet allemaal op sociale media - die hij tot 2 juli in het Palazzo Cavanis in Venetië tentoonstelt, werpt een ongefilterd licht op 'de buitensporige macht van digitale media, de kracht van de selfie en het onvermijdelijke drank te retoucheren'. Vanuit zijn kritische deductie extrapoleert hij gezichten met twee ogen aan dezelfde kant van het gezicht, een kruising van een obsessief profiel en een "volledig" aanzicht, met hallucinerende pupillen in gekleurde banen met colorrama en 4D make-up, opgevuld met geometrische patronen, "die de ongebreidelde schizofrenie verraden van de onderscheidende kenmerken die zijn opgelegd aan de vrouwelijke modellen die een surrealistisch antropologisch panorama bevolken".
Brian Calvin buigt zich over de nobele oefening van het portretteren, maar hanteert een onverbiddelijk perspectief, via ogen die abnormaal wijd open staan, een onberispelijke mise en abyme. Met zijn penseel - dat ook een make-upinstrument is, zonder tegenspraak en met koppigheid - benadrukt de kunstenaar het oog als spiegel van de ziel en als drempel van kennis. Een onwerkelijk oog, soms boventallig - af en toe schildert hij er drie - en altijd surreëel, een esthetisch en cognitief hulpmiddel dat zichzelf splitst, ontbindt en superponeert (volgens de kubistische traditie) in een poging om beweging af te bakenen, om de drie dimensies te begrijpen door te ontsnappen aan de statische aard van het doek en de realiteit van de representatie.
Ondanks een vluchtige verleiding om zich te verdiepen in de persoonlijkheid van zijn onderwerpen, een verleiding die is uitgedoofd door "de vlakheid, oppervlakkigheid en onverschilligheid van zijn 'fauna' van cocktails aan het zwembad", maakt Brian Calvin geen aanstalten tot psychologische introspectie. Met een sarcastische lichtheid vermengt de kunstenaar de 'bovenste' verdiepingen van de kunstgeschiedenis met de 'onderste' verdiepingen van de popcultuur, de grammatica van Picasso - Moonlight Mile, Telemaque - met de volkse trekjes van de reclame. Hoewel het een overgebruikte, tragikomische en gedegradeerde voorstelling is, keert Calvin zich niet af van de traditie van de schilderkunst, die gebaseerd is op eeuwenlange pogingen om de gebruiken van het perspectief te beheersen, maar verteert en bewerkt deze uiteindelijk opnieuw als een projectie van het mysterie van het menselijk verlangen. Ondoorgrondelijk, kneedbaar, en een beetje getikt.
THE SWALLOW, HET VIERDE BRUSSELSE PROJECT VOOR ANDREA MARIE BREILING
Tot 29 juli presenteert de Amerikaanse kunstenares bij Almine Rech in de Brusselse Abdijstraat een solotentoonstelling, een intiem project op grote schaal. Een reeks werken geïnspireerd op de psychedelische - maar logische - motieven van zwaluwstaartvlinders, kleurrijke en vluchtige lepidopterans die bewonderd worden om hun brede en kleurrijke vleugels. Deze tentoonstelling van Andrea Marie Breiling bevestigt haar grote beheersing van aerosolverftechnieken en creëert werken die zowel atmosferisch als caleidoscopisch zijn, stevig verankerd in een diep, hypnotiserend en ritmisch perspectief. In de taal van de mode zouden deze werken gezien kunnen worden als uitvergrotingen op de bijna immateriële - of in ieder geval surrealistische - textielwerken van Iris Van Herpen.
Het middelpunt van de tentoonstelling is ook het meest indrukwekkende werk van de kunstenares tot nu toe: een enorm panorama, bijna zo groot als een bioscoopscherm, van 6 meter breed en 2,5 meter hoog. Andrea Marie Breiling wijst erop dat The Swallow niet alleen de titel van deze serie is, maar ook de titel van dit immense doek, waar weken aan gewerkt moest worden, met een oneindige reeks technische en artistieke uitdagingen die overwonnen moesten worden door lagen verf over elkaar heen te leggen. Andrea Marie Breiling legt uit dat ze haar creatie halverwege overpeinsde en zich volledig omhuld voelde door het doek, dat zich aan weerszijden en boven haar uitstrekte en haar bijna 'opslokte'. ("swallow", in het Engels)
Haar vorige tentoonstelling, Swallowtail, in New York kon worden gezien als een eerbetoon aan de stad die nooit slaapt, met een klassieke nadruk op primaire kleuren. Sommige werken in deze vluchtige serie leken zelfs te verwijzen naar Piet Mondriaan, met hun strepen van rode, blauwe en gele kleurvlakken. Maar in The Swallow combineert de kunstenares een primair palet met een secundair palet, wat resulteert in werken met glinsterende, organische bewegingen en een bijna aards kleurenpalet. Rijkelijk paars, intens oranje en naturalistisch groen vermengen zich met een warmte die, zo legt de kunstenares uit, haar doen denken aan een lentereis door Europa, omringd door bloesem dragende bomen, bloeiende bloemen en natuurlijk zwaluwstaartvlinders. In sommige doeken dansen en zweven verhalende lagen van suggestief lavendel en bedwelmend chartreuse over een veld van opvallend violet: het contrast creëert een iriserend effect, alsof de toeschouwer onder een microscoop het licht analyseert dat op een minuscuul deel van de vleugel van de vlinder valt. Zijn gefladder kan dan het lot van de wereld veranderen. Elk van deze werken is een 'momentopname', in dienst van het kortstondige lot van complexe details en contrasten, gedistilleerd tot een macroscopisch niveau. Een vleugelslag en het beeld is weg.
Andrea Marie Breiling, van 7 juni tot 29 juli 2023 in de galerie Almine Rech, Abdijstraat 20 in Brussel. Brian Calvin 'Still', van 19 mei tot 2 juli 2023 in Palazzo Cavanis, Venetië.
