Hoe keramiek coole kids heeft verleid
Daar waar de gastronomie (figuurlijk) geboren is met de zilveren lepel in de mond, zweert ze nu bij gebakken klei. De onweerstaanbare charme van kleine imperfecties, het psychedelische aspect van de motieven ..., de tijd van het kraakwitte bord is (weer) voorbij. In België of elders, hebben ze routineus servies opgeborgen en vervangen door atypische objecten van keramische kunst: zandsteen, porselein of aardewerk, vaak met de hand geschilderd. Zelfs het Élysée bestelde bij Maison Fragile een serie porseleinen kopjes waar de nodige swing is aan gegeven door Safia Ouares. Spil van dit jonge label? Mary Castel, achterkleindochter van een directeur van porseleinfabrieken in Limoges, die in 2017 haar baan in de reclame verlaat om zich opnieuw te verbinden met de familietraditie. Nu probeert ze de (soms wat stoffige) Franse tafelkunst nieuw leven in te blazen. "De keuken als ruimte heeft zichzelf voortdurend vernieuwd, vooral in de afgelopen jaren, en waarom dan niet de tafelkunst?" geeft ze aan in een interview met Le Monde. Illustrator Safia Ouares gaat met haar presidentieel servies in Limoges-porselein voor goudvlokken en plantmotieven tegen een achtergrond van nieuw ecologisch bewustzijn. Een oude kunst in een trendy jasje dus.
Als een alledaags object met een utilitaire roeping waarvan het begin teruggaat tot de oudheid is het bord ook altijd een soort van creatieve speeltuin geweest voor kunstenaars. In de negentiende eeuw werd het al van zijn primaire functie ontdaan om een historisch artefact te worden dat aan de muur hing. De illustrator en keramist Polly Fern , 70k volgers op Instagram, hernieuwd deze kunst vanuit haar bonbonroze huis in Norfolk. Gerechten, theeservies, vazen ... Haar servies is zowel verhalend als utilitair, tussen pastorale motieven en eigen fantasmagorieën. "Mijn kanaries hebben altijd mijn werk geïnspireerd en ze zijn een terugkerend motief in mijn creaties en tekeningen."
Als haast natuurlijk verlengstuk van haar geëmailleerde aardewerk, kiest ook zij vrijwillig voor vintage: "De vormen en patronen van oude keramiek voeden mijn werk" , legt ze uit. "Al van toen ik een klein meisje was, ben ik altijd gefascineerd geweest door oude voorwerpen. Toen ik mijn nieuwe huis betrok, had ik het genoegen om het te voorzien van atypische elementen, het mengen van oud en nieuw. Oude spullen spreken, ze vertellen verhalen."
Marc Armitano Domingo denkt er niet minder aan. Van opleiding viola da gambamuzikant, de vriend van fotograaf Ryan McGinley, vertaalt hij ornamenteertechnieken afkomstig uit barokke muziek, spaarzaam en instinctief op borden of kopjes gemaakt van Engels porselein. Triller, mordant of gruppetto worden orchideeën, magnolia's, bijen of lieveheersbeestjes in een briljante, schilderachtige stijl. Proust's eenvoudige madelein verwordt tot kleurrijk servies. Het illustreert alvast de beweging van de artistieke sferen naar materialen en expressiemiddelen die meer organisch van aard zijn. Terracotta of zandsteen, categorieën van keramische kunst, lenen zich ervoor. "Op klei werken we niet op dezelfde manier" , verklaarde ons de Franse schilder Inès Longevial . "Je schildert met een poeder op biscuit dat meteen de kleur absorbeert, je kunt niet retoucheren. Ook het kleurverschil voor en na het bakproces, is erg verschillend in het resultaat. Ik houd van dat verrassingseffect. Je kan niet alles beheersen. Het zijn die kleine foutjen die het object zo uniek maken." Van deze initiatie, tijdens een verblijf in Marokko, werd een reeks borden geboren die Ines Longevial binnenkort verwacht aan te vullen met niet-utilitaire objecten. "Met keramiek zou ik nu graag sculpturen maken", besluit ze.