14 zwarte modeontwerpers die het modelandschap in België herdefiniëren
De 29e editie van Black History Month, die elk jaar in de maand februari wordt gehouden, is op maandag 1 februari 2021 van start gegaan in de Verenigde Staten, Canada en ook in enkele Duitse steden. Het is een gelegenheid om talent van gisteren en vandaag, de cultuur, de verwezenlijkingen en de dagelijkse obstakels van de zwarte gemeenschap te ontdekken en aan het licht te brengen. Hoewel awareness rond de black community niet enkel en alleen gelinkt mag zijn aan deze periode, blijft Black History Month een gepaste gelegenheid om bepaalde topics bespreekbaar te maken en visibiliteit te geven.
Een van deze kwesties is het gebrek aan inclusiviteit en diversiteit op de catwalks van de grote fashion weeks, waar modellen en zelfs niet-blanke ontwerpers mee te maken krijgen. Want in de 21e eeuw zijn zwarte ontwerpers nog steeds de grote afwezigen bij mode-evenementen. Of zij nu opkomend of gevestigd zijn, deze ontwerpers zijn vaak in de minderheid, krijgen te maken met uitbuiting of zelfs plagiaat en worden weinig erkend door de grote mode-autoriteiten. Net als andere landen is België geen uitzondering. Toch is er, hoe weinig bekend ze ook mogen zijn, geen tekort aan getalenteerde zwarte ontwerpers in het land. Ze zijn veeltallig, wijken af van de standaard en hun creativiteit en invloed is duidelijk voelbaar. Deze ontwerpers hervormen het modelandschap en vinden materialen opnieuw uit om de strikte codes van de mode door elkaar te schudden.
Dit zijn 15 zwarte designers in België die je moet kennen.
Mansour Badjoko wa Likeko
Mansour Badjoko wa Likeko is een Belgisch-Congolese ontwerper, geboren in 1986. Reeds vanaf zijn twaalfde ontwikkelde hij een interesse in de manier waarop mensen communiceren via kleding, wat hem motiveerde om in 2004 mode te studeren aan La Cambre, waar hij in 2009 met onderscheiding afstudeerde. Balenciaga, Thom Browne... hij leert bij de beste ateliers zijn skills te perfectioneren. Na zijn ervaring bij groots modehuizen lanceert hij in 2019 samen met zijn jeugdvriend en ontwerper, Martin Liesnard, zijn prêt-à-porter merk Mansour Martin. Het merk is androgyn, geïnspireerd door emoties en vertegenwoordigt de weerspiegeling van hun visie op de wereld, met een eco-bewuste missie door een duurzame en ethische aanpak. Samen creëren ze hun eigen codes en regels, een alternatieve wereld met een utopisch tintje.
"Ik doe dit niet voor roem, prestige of fortuin. Ik word gedreven door een ideaal: koop minder, koop beter. Ik vind dat onze generatie betere kleren verdient: ethisch gemaakt, met veel aandacht voor het milieu en voor mensen. We verdienen producten die langer dan twee maanden meegaan. Ik probeer gewoon producten te ontwerpen die het waard zijn om te kopen," vertelde Mansour Badjoko aan THE WORD magazine.
Valentine Avoh
Licht, precies en verfijnd, zo creëert Valentine Avoh sinds 2017 op maat gemaakte bruidsjurken in haar Brusselse atelier. De getalenteerde ontwerpster creëert en droomt al van kinds af, maar het is op 20-jarige leeftijd dat haar droom echt vorm krijgt. Ze vloog naar Londen, de bakermat van mode, om er styling en patronen te studeren aan het London College of Fashion. Van Alexander McQueen, San Andrès Milano en Marc Philippe Coudeyre, 10 jaar lang werkte de Brusselse als naaister en vervolgens als atelierchef alvorens haar merk te lanceren. Haar creaties, geïnspireerd op vroegere filmiconen uit Hollywood, zijn standaard versierd met veren, tule en parels, minutieus geborduurd in zijde of kant. Valentine Avoh heeft een eigen wereld gecreëerd, de wetten van de tijd tartend, in een Haute Couture sfeer. Ze slaagde erin een markt te veroveren die weinig ruimte laat voor niet-blanken en is er van plan te blijven.
Kevin Tizo
Frisse en kleurrijke ontwerpen, resoluut luxueus en ethisch, de wereld van Kevin Tizo is een ode aan vrouwen, exotisme en reizen. Nu eens werkt hij met Pirarucu-leer, dan weer met shagreen. Deze Brusselse ontwerper van Congolese afkomst beheerst op briljante wijze de behandeling van zeeleer door authentieke en vernieuwende lederwaren voor te stellen. Zijn creaties worden met de hand gestikt in Italië en vallen op door een rijke en polychrome collectie, strakke snits in glinsterende kleuren, maar ook door zijn zero-waste aanpak. Met zijn merk gelanceerd in 2020, heeft Kevin Tizo het begrepen: groen is het nieuwe zwart! De huiden van vissen zijn afkomstig van de voedselproductie, terwijl de leerlooierijen werken met milieuvriendelijke producten, hetgeen een les is voor de grote luxehuizen.
Stromae
Stromae, die in het echte leven Paul Van Haver heet, lanceerde in 2013 samen met zijn vrouw Coralie Barbier Mosaert, een prêt-à-porterlijn die een uitdrukking is van zijn muziek, maar dan in kleding. De zanger, die bekend staat om zijn sterk artistiek universum en gedreven wordt door de mix van zijn Belgisch-Rwandese afkomst, draagt al sinds de lancering van het album "Racine Carrée" zijn eigen merk. Zijn merk Mosaert is het resultaat van een tot het uiterste doorgedreven esthetiek, waarbij de grafische vormgeving van wasafdrukken wordt vermengd met de perfecte geometrie van veelhoeken van opmerkelijke kwaliteit en originaliteit. De collecties worden als capsulecollecties gelanceerd en zijn vaak meteen uitverkocht. Bovendien produceert Mosaert volledig lokaal, in België, maar verkrijgbaar in chique boetieks tot buiten de landsgrenzen zoals Colette of Le Bon Marché. Ter gelegenheid van de lancering van de nieuwste capsulecollectie van het merk, "Rencontre", heeft team Mosaert zijn visuele identiteit volledig herzien. Het laat de iconische pastelmotieven achterwege en stapt over op een meer kleurrijke, poëtische, sobere... en bovenal volledig milieuvriendelijke collectie.
www.store.mosaert.com
Noémie Makboulian
Als haar ooit verteld was dat ze modeontwerpster zou worden, zou ze je in je gezicht uitgelachen hebben. Noémie Makboulian, de 28-jarige Belgisch-Congolese ontwerpster had niet zien aankomen welke richting haar leven de laatste drie jaar zou uitgaan. Na haar studies begon zij in Public Relations, toen ze uiteindelijk stopte en ging werken in het atelier van haar moeder, die styliste is. Een openbaring voor de jonge vrouw, die toen een eerste collectie van jasjes lanceerde en daarna meteen haute couture.
Spelend met texturen, materialen, een gestructureerde snit op maat, slaagt de ontwerpster erin ons onder te dompelen in haar universum, geïnspireerd op een mix tussen de charme en nonchalante vrouwelijkheid uit jaren 80/90 films, nu de signatuur van haar werk. Noémie Makboulian heeft onlangs een nieuwe capsulecollectie onthuld, geïnspireerd op de succesvolle Emily in Paris-serie, die is gebaseerd op de grenzeloze vitaliteit van de ontwerpster.
Souleymane Bah
Souleymane Bah, afkomstig uit Guinee en een globetrotter in hart en nieren, is schoenontwerper, meer bepaald een ontwerper van verfijnde handgemaakte sandalen. Op bijna 30-jarige leeftijd, rijk aan ervaring en reizen doorheen Afrika in het zuiden van de Sahara, de Maghreb en Europa, settelde de jonge ontwerper zich in Luik. Met de steun van Creapme en een crownfunding-campagne concretiseert hij zijn project dat tijdens een reis naar Kenia ontpopte en lanceerde hij UUNGU ("goddelijkheid", in Swahili) in 2020. Met zijn zuivere design en energieke tinten is het een gedurfd merk dat zich inzet voor fairtrade. De Belgisch-Guinese ontwerper gebruikt natuurlijke materialen en wil met zijn creaties de traditionele handwerktechnieken van Afrikaanse makers in de verf zetten om de voorouderlijke knowhow van Kenia levend te houden. De sandalen zijn geïnspireerd op het Massai-volk, bedacht en ontworpen in Frankrijk, ontwikkeld in Luik en vervolgens vervaardigd in Kenia. NAME, AKWABA, OBBA, OSHUN, elk model verwijst naar de naam van een Afrikaanse god en is nauw verbonden met zijn kleurcode.
Bertony Da Silva
Wat Supreme voor New York betekent, en Patta voor Amsterdam, dat betekent ARTE voor België. Gaspar Bertony Da Silva, geboren in Cabinda (Angola), is de bedenker van dit Antwerpse streetwear label waar iedereen het momenteel over heeft. Artiesten zoals Angèle, PartyNextDoor of Joey Bada$$ hebben zich al aan zijn ontwerpen gewaagd, terwijl de Antwerpse ontwerper zijn omzet jaarlijks ziet stijgen en het aantal winkels vermenigvuldigen. Tien jaar geleden maakte Bertony Da Silva in het kader van zijn studie grafische vormgeving t-shirts die hij aan zijn vrienden en familie verkocht. Het is pas in 2014 dat het merk ARTENATIVE werd geboren. Hij zet zijn hobby om in een voltijdse activiteit en lanceert zijn eerste collectie die in amper 6 maanden uitverkocht is. Het merk maakt deel uit van deze nieuwe creatieve en vindingrijke community, die een samensmelting is grafisch DNA en underground subculturen. Het merk "verkent verschillende kunstvormen, van moderne architectuur tot muziek", zoals uitgelegd in het online magazine RELEASED. Hoewel de ziel van het merk resoluut streetwear is, is de kledinglijn uitgebreider dan dat, met een selectie van mode geïnspireerd op zowel casual kleding als sportkleding.
Victoria Antwi
Victoria Antwi, ontwerpster van het Antwerpse label ANTWI, blaast een frisse wind door de mode met haar creaties die even kleurrijk als origineel zijn. In 2020, op 24-jarige leeftijd, lanceerde de Antwerpse ontwerpster haar high-end prêt-à-porter merk. Op 9-jarige leeftijd verliet zij Ghana om met haar familie naar België te verhuizen en volgde er een studie die niet haar ding was, waardoor zij haar pijlen richtte op het maken van Couture. Al snel leert ze de basistechnieken en maakt ze haar eigen outfits, daarna voor anderen, maar het zal pas in 2017 zijn, tijdens haar laatste studiejaar, dat ze besluit haar eigen merk te lanceren. Ze was toen pas 24 jaar oud toen ze besloot om haar merk ANTWI in 2020 opnieuw te lanceren. Een nieuwe branding met een sterkere visuele identiteit, ANTWI is een merk geïnspireerd door materialen en felle kleuren die doen denken aan de zonsondergang van Accra en Cubaanse kunst. De snitten zijn opulent, geplooid en de kleurenpaletten zijn fel. Ook al staat het merk nog in zijn kinderschoenen, wij wedden dat het in aanzien zal groeien.
Charly Nzogang
Hij veroorzaakte nogal wat opschudding tijdens New York Fashion Week in januari 2019, maar het bleef niet stil rond hem. Charly Nzogang is het succesverhaal van een jongeman uit Kameroen op wie zelfs zijn leraren niet zouden hebben gewed. Hij bleef drie keer steken in het eerste jaar van zijn studie modeontwerpen en wordt door zijn leraren als "middelmatig" beschouwd, maar hij geeft niet op. Op een dag ontvangt het ontluikende talent een uitnodiging voor New York Fashion Week, die zijn lot zal veranderen. Zijn aanwezigheid blijft niet onopgemerkt, hij wordt opnieuw gecontacteerd met een paar voorstellen om zijn merk in Azië te lanceren en om voor prestigieuze modehuizen te werken. Wat Charly Nzogang zo uniek maakt, is zijn vindingrijkheid. Hij stelt multifunctionele kleding voor, zoals jassen die als rokken kunnen worden gedragen, waarbij hij zich laat inspireren door anime, de Japanse cultuur en wetenschap. De essentie van zijn kunst is om vrouwen sterker te maken door zijn creaties. "Ik wil dat vrouwen zich in mijn outfits krijgers voelen, dat ze niet bang zijn, dat niets hen kan bereiken. Met NC moeten ze zich mooi en onoverwinnelijk voelen," legde de styliste uit in een interview met RTBF.
Louise Assomo
Ze noemen haar "De koningin van de jurken." Louise Assomo is een van die zeldzame zwarte ontwerpsters die er in geslaagd is naam te maken in de Belgische mode-industrie. De in 2001 afgestudeerde Brusselse ontwerpster, geboren in Kameroen, aan de Francisco Ferrer School in Brussel, onderscheidde zich van de anderen door de Escarpin de Cristal prijs in de wacht te slepen, wat haar een plaats in de Belgische pers opleverde. Vervolgens verdeelt zij haar creaties in de grootste internationale boetieks, naast het kleden van grote namen. Louise Assomo blinkt uit in wat zij doet, haar met de hand genaaide ontwerpen zijn voortreffelijk, zozeer zelfs dat Jan Fabre haar de opdracht toevertrouwde om een jurk te maken voor actrice Ivana Jozic in de film Another Sleepy Dusty Delta Day. Van 2006 tot 2011 heeft ze een atelier in het centrum van Brussel, waar ze haar iconische jurken maakt die haar unieke handtekening dragen en haar verlangen om de diepere betekenis van naaien over te brengen en te onderwijzen. Haar creaties worden gekenmerkt door mooie drapages, liefde voor kleuren, rondingen die de silhouetten mooi omsluiten en perfect symmetrische lijnen in kostbare materialen. De ontwerpster kijkt op naar de allergrootsten op vlak van couture en laat zich inspireren door de namen zoals Thierry Mugler, Dries Van Noten of de Franse couturier Claude Montana. Hoewel Assomo vandaag niet meer actief is als ontwerpster, blijft zij in toch haar passie beleven en haar kunst uiten door middel van literatuur en schrijven. Ter ere van de mode-erfenis die dit icoon achterlaat, verdient Louise Assomo ongetwijfeld een plaats in deze lijst.
Sanhela Teky
Het is in haar atelier in de rue du Pont, in het centrum van Luik, dat Sanhela Teky haar creaties maakt in een katoenen stof van Nederlandse oorsprong bedrukt met Afrikaanse motieven. Voor de 26-jarige Belgisch-Togolese ontwerpster was het belangrijk om haar cultureel erfgoed te delen en te benadrukken via kleding. Want ja, haar creaties zijn uitsluitend gemaakt van een stof die in verschillende Zwart-Afrikaanse landen wordt gedragen. Als ze sinds haar 20ste leeft de ondernemersziel van haar ouders verder in haar, en het is in 2020 dat ze haar winkel-atelier opent, Antilope Lab genaamd. Sanhela Teky biedt prêt-à-porter stukken aan, maar ook accessoires, een manier om haar liefde voor Afrika uit te drukken en te cultiveren.
Nina Rais
"Uitgevonden in de diepten van de menselijke gedachte en in de schepping om ons heen. Het is de vermenigvuldiging van het zijn, de universele voortplanting die ons tot goden maakt. Wij brengen Goddelijkheid in elk gefabriceerd product." Dat staat te lezen op de website van OVAMARIA, een merk van streetwear T-shirts gecreëerd in samenwerking met Nina Rais. Het merk staat nog in de kinderschoenen, maar we kunnen al een glimp opvangen van een label dat in de nabije toekomst waarschijnlijk naam zal maken. De ontwerpen zijn ingenieus en origineel, ongetwijfeld geïnspireerd door de kunst van de Renaissance, herkenbaar aan het gebruik van patronen die verwijzen naar de werken van Leonardo da Vinci of Michelangelo.
Yeba Olayé
Yeba Olayé, de 41-jarige Belgisch-Beninese ontwerpster, heeft haar uitgesproken persoonlijkheid te danken aan haar diplomatieke vader die haar de waarden van uitmuntendheid en strengheid bijbracht. En naturelle en vastberaden carrièrevrouw die bij Solvay een ingenieursdiploma behaalde dat haar in staat stelde een even ambitieuze carrière uit te bouwen als die van Annalise Keating in de financiële wereld. In 10 jaar tijd draait haar professionele leven alleen nog maar om cijfers en resultaten, dus besluit ze in 2015 om alles overboord te gooien en haar eigen merk te lanceren. De jonge vrouw, moeder van twee kinderen, heeft de touwtjes in handen, ze is een vrije vrouw die tassen maakt speciaal ontworpen voor onafhankelijke en actieve vrouwen zoals zij. Het is deze zelfde vastberadenheid die een beroep deed op een voormalig meester van het atelier van Delvaux, bij wie zij de geheimen van het vak leerde. Geïnspireerd door architectuur en beïnvloed door de wereld van het Belgische huis, worden de Yeba tassen gekenmerkt door sterke, eenvoudige snitten in prachtige kleuren.
www.yeba.com
Elodie Ouedraogo
Elodie Ouedraogo staat samen met Olivia Borlée aan het hoofd van het sportswear label 42|54. Het merk werd in 2016 gelanceerd door de twee voormalige Olympische kampioenen en heeft er samenwerkingen opzitten met Samsung, en onlangs met Tomboy, de kleine zusterlijn van het label Filles à Papa. Het merk wil milieuvriendelijk zijn aangezien de T-shirts gemaakt zijn van materiaal afkomstig van gerecycleerde plastic flessen en wil zich positioneren om high performance sportlui te kleden, vooral Belgen dan. Een geslaagde gok: het merk wordt verdeeld in meer dan 12 landen, en de collecties zijn verkrijgbaar in enkele winkels in België of online.
Zwarte ontwerpers kregen lange tijd geen erkenning van de mode-industrie en werden toch ingeschakeld voor hun talent, wat het onevenredig grote succes van blanke ontwerpers verklaart. Door meer visibiliteit te verlenen aan hun werk, willen we bijdragen tot een herwaardering, helpen om nieuwe kansen te creëren en discriminatie te bestrijden die modellen en ontwerpers dagelijks moeten overkomen.